Zijn koolhydraten gezond?

Wat zijn koolhydraten? Hoeveel kun je ervan eten? Wat gebeurt er als je teveel eet? Kun je er dik van worden? Wij geven in dit artikel uitleg hierover.

Wat is een koolhydraat?

Het is een reeks moleculen die in je lichaam omgezet worden naar suikers. Ook wel glucose genoemd. Hierin maken we het verschil tussen enkelvoudige- en meervoudige koolhydraten. Simpel gezegd: hoe meer moleculen, hoe langer je lichaam erover doet om de koolhydraten om te zetten naar glucose.

Neem bijvoorbeeld een blikje frisdrank en een kommetje rijst. Hiervan krijg je evenveel koolhydraten binnen, maar het glucoselevel stijgt sneller van het blikje frisdrank dan van de rijst. Dit komt omdat rijst bestaat uit meervoudige koolhydraten die langzaam in je lichaam worden omgezet naar glucose.

Is de ene koolhydraat beter dan de andere?

Ja. Vooral voor mensen die snel last hebben van schommelingen in de bloedsuikerspiegel, kan het interessant zijn om rekening te houden met de verschillende soorten koolhydraten. Om er een beeld bij te krijgen, zie je hieronder de verschillende molecuulketens van koolhydraten.

De koolhydraten met 1 molecuul en daarmee het snelste omzetbaar naar suikers, noemen we monosachariden. Monosachariden zitten voornamelijk in fruit, suiker, honing en soortgelijke producten.

De koolhydraten met een keten van 2 moleculen, noemen we disachariden. Deze worden al iets langzamer omgezet naar glucose, maar alsnog vrij snel. Disachariden zijn vooral lactose, maltose en sucrose. Denk hierbij aan ingrediënten als maltodexrine, sacharose, sacharine etc. Dit zijn vaak alternatieven voor suikers en je kunt ze vinden op de ingrediëntenlijst.

Dan heb je de lange keten koolhydraten en die noemen we oligosachariden en polisachariden. De ketens bestaan uit 3 of meer moleculen. Deze vind je in groente, rogge, spelt, gierst, boekweit, zilvervlies rijst etc.

4 uur dipje?

Producten als crackers, wit brood, witte rijst, bladerdeeg e.d. worden snel in je lichaam afgebroken en omgezet naar glucose. Hierdoor stijgt je bloedsuikerspiegel heel snel. Let alleen wel op, als je bloedsuikerspiegel snel stijgt, dan gaat het vaak net zo snel weer naar beneden. Dit kan resulteren in een ‘suikerdip’. Dus als je snel moe en futloos bent na de maaltijd, kies dan eens voor wat meervoudige koolhydraten en kijk hoe je lichaam daarop reageert.

Welke hoeveelheid is gezond?

Dit varieert heel erg per persoon. Wanneer je jong bent, dan kan je lichaam vrij goed omgaan met koolhydraten. Naarmate we rond de 40 komen, wordt het een ander verhaal. Eigenlijk moet je maar zo denken: Als je koolhydraten eet, dan moet je er zeker van zijn dat je die ook weer kan verbranden. Is dit niet het geval? Eet ze dan niet. Alle koolhydraten worden omgezet naar glucose en alle glucose die je niet gebruikt, wordt in je lichaam opgeslagen als vet. En helaas, meestal op de heupen/buik…

Wat kun je dan wel eten?

Heel veel! We zijn gewend om brood of muesli te eten als ontbijt, brood als lunch en groente met aardappelen als avondeten. Alles bij elkaar opgeteld (met tussendoortjes) komt een gemiddeld persoon uit op 200 gr koolhydraten per dag. Dat is behoorlijk veel. Wanneer wij onze cliënten begeleiden met afvallen, dan gaan we eerst kijken hoe je lichaam reageert op 60 gram per dag. Eet bijvoorbeeld een lekkere salade van kip, avocado en olijfolie. Of een omelet met gerookte zalm! We kunnen niet alle koolhydraten schrappen, want je lichaam heeft het wel nodig, maar we letten wel op je leefstijl en wat daarbij past.

Wat zijn de gevaren van te veel koolhydraten eten?

Als je dagelijks veel snoept, hartige broodjes eet, pizza, pasta, chocolade, suiker in de koffie/thee, koekje erbij, ontbijtkoek, frisdrank en al die andere ‘lekkere trek stillers’, dan kun je over vele jaren immuun worden voor suiker. Je bloedsuikerspiegel blijft constant hoog, je bloeddruk stijgt en je raakt gewoon letterlijk uitgeput. Wij noemen deze immuniteit voor suiker: insuline resistentie. Dit komt vaker voor dan je denkt en veel mensen hebben het niet eens in de gaten. Het wordt bij ouderen vooral ‘ouderdomssuiker’ genoemd.

Iedereen reageert er anders op, maar het is belangrijk om goed te luisteren naar je lichaam en in te grijpen voordat het te laat is.

Het lastige hieraan is, is dat je lichaam bij het eten van dit soort voedsel, gaat schreeuwen om meer. Je komt dan in een vicieuze cirkel terecht. Als je altijd trek hebt en altijd snaait naar suiker en koolhydraatrijke snacks, dan is het heel moeilijk om daar op eigen kracht uit te komen.

Het begrijpen van koolhydraten en het aanpassen van je eetgewoonte is niet zo gemakkelijk als je denkt. Mocht je hier hulp bij nodig hebben vraag dan vrijblijvend advies aan één van onze coaches!